W dniu 6 sierpnia 2015 roku minęło 60 lat od chwili gdy prezydent Republiki Francuskiej Edgar Faure podpisał ustawę nr 55-1052 powołującą do istnienia nowe terytorium zamorskie Francji. Od tej pory na arenie międzynarodowej pojawiły się Francuskie Terytoria Południowe i Antarktyczne - Terres australes et antarctiques francaises – TAAF.
TAAF posiada osobowość prawną i w związku z tym może prowadzić działalność pocztową. Dzięki temu filateliści zajmujący się tematyką polarną mogą cieszyć się niezwykle starannie wydawanymi walorami. Uroczystości związaną z 60 rocznicą utworzenia TAAF są w Francji celebrowane z niezwykłym rozmachem. Najważniejszym elementem tych uroczystości jest wystawa usytuowana w akwarium Tropical de la Porte Doree w Paryżu i trwająca od 17 grudnia 2014 do 5 lipca 2015 roku.
Oczywiście tak podniosła uroczystość musi posiadać także swój aspekt filatelistyczny. Z tej okazji wydana została seria znaczków z stosownymi przywieszkami na których widzimy logotyp poświęcony 60 rocznicy istnienia TAAF.
W tym momencie uważny czytelnik na pewno zadaje sobie pytanie – rocznica piękna, ale co właściwie świętujemy i gdzie znajduje się tak niezwykłe państwo? Jaką zajmuje powierzchnię, jak nazywa się stolica i ilu liczy mieszkańców? Pytań wiele – a odpowiedź jest zadziwiająca. Spójrzmy na poniższy diagram na którym zamieszczone zostały podstawowe informacje dotyczące tego francuskiego terytorium zamorskiego:
Francuskie Terytoria Australijskie i Południowe administracyjnie podzielone są na 5 dystryktów – polskie odpowiedniki to województwa. Cztery dystrykty to archipelagi znajdujące się na Oceanie Indyjskim oraz część kontynentalna – Ziemia Adeli położona na Antarktydzie.
Powyższa tabelka przedstawia podstawowe dane dotyczące danych geograficznych dystryktów wchodzących w skład TAAF. Sa to ziemie bezludne – jedyni mieszkańcy to sezonowa obsługa stacji polarnych znajdujących się na terenie poszczególnych dystryktów. Ilość osób przebywających w tych bazach jest zmienna. Powyższe dane są danymi orientacyjnymi. Ostatni z wymienionych dystryktów to tzw. Wyspy Rozproszone – 5 bezludnych wysepek znajdujących się wokół Madagaskaru. Wysepki te zostały włączone w skład TAAF dopiero w 2007 roku. Tak jak każde państwo tak i w tym przypadku TAAF posiada swoją flagę oraz herb.
TAAF, 2005, Mi 429
Herb został nadany TAAF 4 września 1958 roku. Wtedy jeszcze w skład Terytorium wchodziło 4 dystrykty, dlatego też tarcza herbowa podzielona jest na 4 pola. Znajdują się na nich elementy charakterystyczne dla każdego dystryktu
- lewe górne pole - tzw. kapusta kergueleńska (Pringlea antiscorbutica) – symbol wysp Kerguelena
- prawe górne pole - langusta - symbol wysp św. Pawła i Amsterdam
- lewe dolne pole - głowa pingwina królewskiego (Aptenodytes patagonica) – symbol wysp Crozeta
- prawe dolne pole - biała góra lodowa – symbol Ziemi Adeli.
Tarczę herbową podtrzymują dwa słonie morskie.
Oprócz oficjalnych atrybutów reprezentacyjnych TAAF posiada także swojo logo.
TAAF, 2013
Logo po raz pierwszy zostało zaprezentowane na tym walorze wydanym w 2013 roku. Widzimy na nim dwa najbardziej charakterystyczne dla tego terytorium zwierzęta czyli żółwia morskiego – symbolizuje on wyspy tropikalne będące od 2007 roku częścią TAAF oraz pingwina – reprezentanta terenów polarnych stanowiących zasadniczy trzon terytorium. Widzimy także statek – jedyny środek transportu umożliwiający dostanie się na wyspy oraz helikopter służący do wewnętrznej komunikacji. O tym jak prężnie działa administracja oraz poczta TAAF niech świadczy fakt że poszczególne dystrykty także otrzymują swoje filatelistyczne loga.
TAAF, 2014
Logo dystryktu Crozet różni się od loga całego terytorium. Zamieszczono na nim schematyczną mapkę archipelagu oraz sylwetkę delfina. Intrygujący jest nietypowy nominał – aż 7 euro. Podobno jest on tak wysoki aby móc w ten sposób pokryć koszty paczek. Tylko kto może być nadawcą paczek? - to już pozostanie tajemnicą poczty TAAF
TAAF, 2015
W tym roku następny dystrykt otrzymał swoje logo – są to wyspy św. Pawła i Amsterdam. Oprócz statku i mapki tych wysp widzimy dwa gatunki zwierząt charakterystyczne dla tych wysp – albatros i słoń morski. W kolejnych latach prawdopodobnie także następne dystrykty otrzymają swoje loga.
Po raz pierwszy o istnieniu wysp wchodzących dzisiaj w skład TAAF świat dowiedział się po zakończeniu pierwszej morskiej wyprawy dookoła Ziemi. W dniu 18 marca 1522 roku hiszpański żeglarz Juan del Cano dowodzący po śmierci Magellana ekspedycją która jako pierwsza odpłynęłą Ziemię ujrzał na horyzoncie wyspy, znane jako wyspy św. Pawła oraz Amsterdam.
TAAF, 2013, Mi blok 35
Następne wyprawy podejmowane przez europejskich żeglarzy doprowadziły do odkrycia kolejnych wysp. Ponieważ największą role w odkrywaniu tych wysp odegrali żeglarze francuscy w roku 1893 wyspy św. Pawła, Amsterdam oraz archipelag wysp Crozeta i Kerguelen zostały oficjalnie przyłączone do Francji. Decyzja ta została potwierdzona w tekście konstytucji francuskiej w roku 1924. Natomiast, co do Ziemi Adeli, dekretem z dnia 27 marca 1924 roku potwierdzono aspiracje Francji do kontroli tej części Antarktydy.
Na początku XX wieku podjęto próby zagospodarowania tych wysp. Utworzono pierwsze osady na wyspie Amsterdam – połowy langust, wielorybów, osady na wyspie Kerguelen – próby zasiedlenia wysp i działalności gospodarskiej - to było zadanie braci Henry i Rene Bossiere. Tam gdzie podejmowane są próby osadnictwa, tam tez ludzie chcą komunikować się z światem zewnętrznym. W ten oto sposób usługi pocztowe zawitały także na te odległe wyspy. Ponieważ najbliższa kolonia francuską był Madagaskar, próbowano uzyskać koncesję na stosowanie odpowiedniego nadruku na znaczkach Madagaskaru. Taka decyzja nie została podjęta i z związku z tym poczta która opuszczała wyspy opatrzona była znaczkami Francji.
Tak więc w latach 1909 – 1925 – wtedy gdy istniała na wyspach Kerguelena stacja handlowa, listy wychodzące opatrzone były tylko specjalnym datownikiem na którym można zobaczyć napis - „Iles Kerguelen”. Po opuszczeniu wysp na pokładach statku listy trafiały w pierwszym rzędzie głównie na Madagaskar, ale także do Kapsztadu i Durbanu w Republice Południowej Afryki a także do Brisbane w Australii. Stąd wyruszyły do swoich europejskich adresatów.
Dopiero w 1948 roku pojawia się znaczek który uchodzi za prekursora znaczków wydawanych przez TAAF. W wyniku pojawiających się głosów podważających prawo Francji do wcześniej anektowanych terenów na morzach południowych, a zwłaszcza do Ziemi Adeli, władze francuskie organizują ekspedycje antarktyczną. Wyprawa odbyła się w latach 1948 – 1950 . Oprócz efektu politycznego i wyników naukowych plonem wyprawy jest ciekawa korespondencja. Tym bardziej ciekawa, gdyż na cele tej wyprawy wykorzystano znaczek wydany przez pocztę Madagaskaru w 1948 r. Znaczek umieszczony w katalogu Michela pod numerem 409 został w dniu 28 października 1948 roku opatrzony specjalnym nadrukiem, na którym widnieje nazwa geograficzna celu wyprawy – czyli Ziemi Adeli - „Terre Adelie” jak i nowo powstałej bazy antarktycznej - „Dumont d`Urville” nazwanej tak na cześć odkrywcy Ziemi Adeli.
Terre Adelie, 1948
Począwszy od tego roku w korespondencji jaka opuszczała wyspy podległe władzy Francji pojawiły się także obiegowe znaczki Madagaskaru. Przykładem może być poniższa całość nadana tym razem w 1949 roku z wyspy Amsterdam.
Ten stan nie trwał długo. Z powodu zbliżającego się momentu ogłoszenia przez Madagaskar niepodległości władze Francji podjęły decyzję o powołaniu nowego terytorium zamorskiego i nadaniu mu osobowości prawnej. W ten oto sposób, w dniu 6 sierpnia 1955 na mapie świata pojawiają się Francuskie Terytoria Południowe i Antarktyczne. Ponieważ nowe terytorium potrzebowało także istnienia swojej poczty oraz znaczków, także i w tym przypadku wykorzystano wydany przez pocztę Madagaskaru w 1954 roku znaczek umieszczany w katalogu Michela pod numerem 425. 
TAAF, 1955, Mi 1
W dniu 28 października 1955 roku znaczek ten został opatrzony nadrukiem - „Terres Australes et Antarctiques Francaises” i w ten sposób nowa poczta zapoczątkowała swoją działalność.
Na pierwsze znaczki wydane już przez pocztę TAAF nie trzeba było czekać długo.
TAAF, 1956, Mi 2-7
W dniu 25 kwietnia 1956 roku poczta TAAF wyemitowała swoją pierwszą serię znaczków. Widzimy na nich przedstawicieli świata zwierzęcego dominujących na wyspach archipelagu Kerguelena, Crozeta oraz na wyspach św. Pawła i Amsterdam. Oczywiście, nie mogło zabraknąć na tych znaczkach pingwinów. Tym razem są to przedstawiciele gatunku znanego jako pingwin skalny.
Takie były początki istnienia Francuskiego Terytorium Południowego i Antarktycznego którego 60 rocznice powstania obchodzimy w tym miesiącu. Dla filatelistów, zwłaszcza tych polarnych, jest to ważna rocznica. Jest to bowiem jeden z najbardziej solidnych i konsekwentnych emitentów pocztowych. Bardzo dobra polityka emisyjna powoduje że walory TAAF są wysoko cenione i poszukiwane.
Warto więc będzie poświecić więcej uwagi znaczkom TAAF i poznac zarówno historie tych odległych wysp jak i jego mieszkańców. Ale na to przyjdzie pora w następnych artykułach sygnowanych znakiem pingwina.
