Podczas kwerendy w Archiwum Akt Nowych w Warszawie członek i-KF, ekspert Hans Vogels, doszukał się teczki z archiwaliami profesora Jerzego Świderskiego, które złożyła tam jego żona po śmierci właściciela.
Wśród dokumentów znaleziono wiele bardzo cennych walorów z Powstania Warszawskiego, dotychczas nieznanych z innych źródeł. Między innymi były tam najrzadsze Próby P1-P4 nadruków na kartkach i formularzach, znane dotychczas z pojedynczych
egzemplarzy. W archiwum poznaliśmy takie walory z usterkami drukarskimi w postaci znacznego przesunięcia nadruku (il. 1).
il. 1 – czysty egzemplarz P1 ze znacznym przesunięciem druku w prawo i grzecznościowym stemplem Fi nr 6
Przedwojenne kartki polskie Cp z definitywnymi nadrukami, jak ustalono w P4 też zdarzały się wydrukowane wadliwie, na przykład skośnie i takie usterkowe egzemplarze są raczej rzadkościami (il. 2). Kilka takich walorów powinno trafić do katalogu.
il. 2 – kartka FCp 7A z hasłem propagandowym U, z nadrukiem skośnym w prawo i stemplami grzecznościowymi nr 16b, 18 i 31
W archiwalnej teczce znaleziono też bardzo dużo odbitek różnych stempli poczty powstańczej. Najczęściej zostały one wykonane bardzo dokładnie intensywnie fioletowym tuszem. O zgrozo, wiele takich stempli, często po dwa lub po trzy odbitki wykonano na zwykłych kartkach papieru w formacie typowym dla tradycyjnej kartki pocztowej (il. 3).
il. 3 – grzecznościowa kartka Fp z trzema stemplami poczty powstańczej przygotowana w nieokreślonym celu z doklejonym bez potrzeby znaczkiem GG
Niestety, boimy się, że większość takich grzecznościowych odbitek stempli na pustych niby-formularzach korespondencyjnych mogła być wykorzystana do wykonania rzekomo oryginalnej korespondencji na przykład dopisując późniejsze adresy i teksty, nawet już po wojnie. Istnieje ryzyko nadużycia takich kartek dla wykonania fałszerstw na szkodę filatelistów.
il. 4 – stempel Poczty Polowej z lat 1918-22 i taki sam po usunięciu numeru
Badane liczne odbitki stempli poczt powstańczych nasunęły wnioski, że ewidencja stempli w katalogu wymaga zasadniczych zmian. Na ilustracji 4 przedstawiamy stempel, który został zrobiony ze znalezionego w piwnicy Poczty Głównej przy Placu Napoleona dawnego stempla poczt powstańczych z lat 1918-22. Usunięto z niego dawny numer i taki używano, jako stempel nieoficjalny, grzecznościowy nie znany na żadnej oryginalnej korespondencji powstańczej. Zamiast obecnego numeru 22 musi być przeniesiony do działu VARIA, a nie może być katalogowany wśród stempli używanych faktycznie, jako nadawcze i odbiorcze.
il. 5 – stempel z dorobioną liczbą roku 1944 z artykułu Zbigniewa Mikulskiego oraz fotomontaż tego stempla z katalogu Fischera
Dużo rzadszy jest ten stempel z uzupełnioną przez grawerów pod koniec Powstania symboliczną datą roku „1944” (il. 5).
Wśród archiwaliów spotkano też rysunki młodego harcerza-powstańca, między innymi dokumentujące powstańcze walki w stolicy (il. 6).
il. 6 – powstańczy szkic Jerzego Świderskiego - ulica Miodowa przy Krakowskim Przedmieściu i Senatorskiej 6-7 sierpnia 1944 r.
Ponieważ materiał jest bardzo bogaty, na jego bazie powstało kilka artykułów, które wkrótce będą publikowane w „Przeglądzie Filatelistycznym”, w zeszytach odpowiadającym miesiącom „powstańczym” (1. Sierpień – Wrzesień - 3. Październik). Filatelistów bardziej zainteresowanych tematyka powstańczą odsyłamy do miesięcznika, który warto prenumerować. Warto przejrzeć informacje, bo niektóre z nich będą wymagały aktualizacji w katalogu Fischera.