Wojenna pomoc dla Polaków w Szwecji podczas II wojny światowej

Szczegóły: Autor: Piotr Pelczar; Kategoria: HISTORIA POCZTY; Opublikowano: 21 maj 2024; Odsłon: 455

Piotr Pelczar

Szukamy wszelkich informacji i dokumentów (kartki pocztowe, adresy przesyłowe dla paczek, nazwy i adresy organizacji pomocowych) na temat zorganizowanej pomocy ze Szwecji dla Polaków w Generalnym Gubernatorstwie.

Awers kartki pocztowej z Warszawy do Sztokholu nadana 11.02.1944

Rewers kartki pocztowej z Warszawy do Sztokholu nadana 11.02.1944

Wojenna pomoc dla Polaków w Szwecji podczas II wojny światowej

Pierwszym polskim emigrantem politycznym w Szwecji był uciekinier z Polski podkanclerz koronny Hieronim Radziejowski, następny to król Stanisław Leszczyński, krótki epizod pobytu Tadeusza Kościuszki obrósł w legendę. Prawdziwa polska emigracja polityczna zaczęła się po Powstaniu Styczniowym.

Szwecja - flaga Pomimo nacisków Niemiec strona szwedzka uznała polski rząd na obczyźnie i zgodziła się na działanie poselstwa polskiego w Sztokholmie oraz konsulatu w Malmö. Placówki te funkcjonowały na terenie Szwecji do końca wojny.

Polacy emigrowali do Szwecji w kilku okresach, też w czasie II wojny światowej. Fala z 1939 roku to emigracja zupełnie przypadkowa. Przez Szwecję próbowali wydostać się do Francji, a później do Wielkiej Brytanii ci, którzy chcieli nadal prowadzić walkę z okupantami – niemieckim i sowieckim. Duża część z nich musiała pozostać w Szwecji. Ci, którzy zostali w Szwecji na początku wojny, rekrutowali się między innymi z polskich placówek dyplomatycznych z krajów bałtyckich (inteligencja powiązana z elitą rządzącą). Emigracja poobozowa to także w większości inteligencja.

Od sierpnia 1939 r. do końca wojny w Szwecji przebywały żaglowiec szkolny „Dar Pomorza” oraz motorówka straży granicznej „Batory”, a we wrześniu internowano okręty podwodne ORP „Sęp”, „Ryś” oraz „Żbik”. Wróciły do Polski w 1945 r., choć załoga wybrała wolność w Skandynawii. Radiostacje z jednego z okrętów służyła do komunikacji pomiędzy poselstwem RP w Sztokholmie a Londynem. Przy poselstwie nieformalnie działała konspiracyjna Baza „Anna” (nr 3, nr 3L), jako punkt kontaktowo-przerzutowy Polskich Sił Zbrojnych. Zorganizowana na Litwie (w Kownie) do utrzymywania łączności na szlaku północnym wiodącym poprzez Wilno, Kowno i Sztokholm do Francji i Wielkiej Brytanii. W czerwcu 1940 r. ewakuowano ją do Sztokholmu.

Logotyp Polskiego Komitetu Pomocy w Szwecji Już 8.09.1939 r. powstał Polski Komitet Pomocy (PKP), organizacja polsko-szwedzka, która pośredniczyła pomiędzy Poselstwem Polskim w Szwecji i Polskim Rządem Emigracyjnym w Londynie, a rzeszami uchodźców. PKP działa do dzisiaj jako najstarsza organizacja polska w Szwecji. W czasie wojny, polscy dyplomaci, dziennikarze, pracownicy wywiadu i kontrwywiadu, nawiązali stosunki przyjacielskie ze swoimi szwedzkimi odpowiednikami.

Fala z końca wojny nosiła charakter zorganizowany. W 1945 roku wzbogaciła Szwecję o 14 tysięcy obywateli polskich, Polaków i Żydów. Liczba obywateli polskich w Szwecji z dnia na dzień zwiększyła się dziesięciokrotnie.
Po wojnie powstały liczne, skonfliktowane ze sobą organizacje polonijne.

Logotyp Kongresu Polaków w Szwecji KONGRES POLAKÓW W SZWECJI (Polska Kongressen i Sverige), Ośrodek Polskich Organizacji Niepodległościowych, Östermalmsgatan 75, 102 41 Stockholm, Box 5025. Kongres Polaków w Szwecji zaprasza do Ośrodka Polskich Organizacji Niepodległościowych, Östermalmsgatan 75 w Sztokholmie.